Kiedy mamy już załatwione wszystkie kwestie formalne związane z budową domu, zezwolenia, przyłączenie niezbędnych mediów i przygotowaliśmy podstawę budynku, czyli solidnie wykonane fundamenty, nadchodzi czas na kolejny, równie ważny etap. Każdy dom musi przecież mieć ściany, przede wszystkim zewnętrzne, czyli nośne i właśnie nimi zajmiemy się w dzisiejszym wpisie.

Ściany zewnętrzne – jakie zadania przed nimi stawiamy

Ściana zewnętrzna, tak jak i fundamenty, jest jednym z najważniejszych elementów konstrukcyjnych budynku, od którego bezpośrednio zależy jego wytrzymałość, zarówno mechaniczna, jak i na wszystkie niekorzystne czynniki zewnętrzne. Prawidłowo postawionej ścianie nie zaszkodzi wilgoć, słońce czy zmiany temperatury, dodatkowo będzie też chronić wnętrza przed hałasem zewnętrznym. Powinna również zapewniać odpowiedni mikroklimat, sprzyjający zdrowiu domowników, na co największy wpływ ma rodzaj użytych do budowy materiałów. Ich prawidłowemu wyborowi należy poświęcić szczególnie dużo uwagi, pamiętając, że ściana jest elementem, który w przypadku jakiejkolwiek awarii bardzo trudno będzie wymienić.

Materiały na ściany – na co zwrócić uwagę przy zakupie

Konstrukcja ścian zewnętrznych wymaga materiałów najwyższej jakości, dzięki którym przetrwają nawet pokolenia eksploatacji w zmiennych, często ekstremalnych warunkach. Niezależnie, na jaki rodzaj materiału się zdecydujemy, cegłę, pustak, bloczki betonowe czy keramzytobeton, powinniśmy zwrócić uwagę na takie jego parametry jak:

• nasiąkliwość, decydującą o odporności na wilgoć płynącą z otoczenia, zwłaszcza z czynników atmosferycznych, im jest ona mniejsza, tym lepiej,
• paroprzepuszczalność, tu jest z kolei odwrotnie, im wyższa, tym ściana lepiej „oddycha” i nie dochodzi do kondensacji pary wodnej wewnątrz murów, taki materiał skutecznie wspomaga też proces wentylacji wszystkich pomieszczeń,
• izolacyjność termiczną, czyli cieplną, decydującą o odporności na niskie oraz wysokie temperatury,
• izolacyjność akustyczną, chroniącą przed wspomnianym hałasem, przed którym można się też zabezpieczyć, układając na ścianach dodatkową warstwę izolacji np. wełnę mineralną czy piankę PUR.

Materiały na ściany – podstawowe, powszechnie używane rodzaje

Na każdą ścianę, w zależności od wybranej technologii jej budowy, używa się wiele różnych materiałów, spośród których niezmienną popularnością cieszą się:

• cegła ceramiczna, znana i wykorzystywana praktycznie od tysięcy lat. Charakteryzuje się nie tylko wyjątkowo eleganckim wyglądem, ale i dużą trwałością, co widać na przykładzie ceglanych budowli stojących niekiedy od setek lat. Wynika to z właściwości cegły, powstającej w procesie wypalania mieszanki piaski, gliny i wapna, przez co zyskuje wytrzymałość na wszelkie uszkodzenia i czynniki pogodowe, wilgoć czy niskie lub wysokie temperatury. Co ciekawe, zachowuje również swój kolor, nie blaknąc pod wpływem promieni słonecznych. Doskonale akumuluje ciepło, powoli oddając je do otoczenia, dzięki czemu działa jak naturalna klimatyzacja, zapewniając idealne warunki do mieszkania. Jest również antyalergiczna, a jej jedyne wady to dosyć wysokie koszty zakupu oraz trudności z obróbką spowodowane dużą kruchością materiału,
• pustaki ceramiczne, powoli wypierające cegłę, chociaż produkowane są podobnie jak ona, w procesie wypalania w temperaturze sięgającej 900 stopni. Robi się je z mieszanki gliny z trocinami lub mączką drzewną, które podczas wypalania ulegają całkowitemu spaleniu, tworząc mikrootwory wypełnione powietrzem, zwiększające właściwości termoizolacyjne pustaka. Kolejną ich zaletą jest większy rozmiar, dzięki czemu na konstrukcję danej ściany zużywa się mniejszą ilość materiału, co pozwala znacząco obniżyć koszty budowy oraz łatwość ułożenia, dzięki niskiej wadze,
• bloczki z betonu komórkowego, produkowane z mieszaniny piasku, wapna i wody, charakteryzujące się najwyższą paroprzepuszczalnością, co gwarantuje we wnętrzach dobrą wentylację i najzdrowszy mikroklimat. Charakteryzują się ponadto wysoką termoizolacyjnością, są całkowicie niepalne, ale z kolei nasiąkliwe, dlatego wykonaną z nich ścianę trzeba zabezpieczyć z zewnątrz dodatkową warstwą izolacyjną. Kolejne, często wymieniane wady, to słaba ochrona przed hałasem i kruchość utrudniająca obróbkę,
• keramzytobeton, wykorzystywany do produkcji często używanych pustaków szczelinowych, które można łączyć na pióro i wpust bez konieczności użycia zaprawy. Keramzytobeton podobnie jak beton komórkowy jest niepalny, ale w przeciwieństwie do niego ma niższą nasiąkliwość i o wiele lepszą izolacyjność akustyczną.

Ściany zewnętrzne – wybór technologii budowy

Właściwą i wymaganą wytrzymałość przyszłej ściany zewnętrznej gwarantują nie tylko materiały, ale i zastosowana technologia budowy. Ściany dzieli się zazwyczaj w zależności od tworzących ją warstw i najczęściej spotykane to:

• ściany jednowarstwowe, najprostsze do wykonania, ale jednocześnie wymagające zachowania największej staranności podczas pracy, murowane zazwyczaj z użyciem bloczków z betonu komórkowego. Konieczne będzie zatrudnienie wykwalifikowanych fachowców murujących precyzyjnie, gdyż brak warstwy izolacyjnej nie wybacza popełnienia choćby najmniejszych błędów. Ten rodzaj ścian jest murowany nie na zwykłą zaprawę, ale na specjalną, klejową, wykluczającą powstanie tzw. mostków termicznych, a z zewnątrz wykańcza się je tradycyjnymi tynkami cementowo – wapiennymi,
• ściany dwuwarstwowe, ocieplone, złożone z dwóch warstw, z których jedna jest odpowiedzialna za wytrzymałość mechaniczną, a druga za izolację termiczną, najczęściej wybierane w budownictwie jednorodzinnym. Do wykonania pierwszej, nazywanej konstrukcyjną może służyć dowolny z wymienionych wyżej materiałów. Zewnętrzną warstwą ocieplającą może być styropian lub wełna mineralna, kładzione bezpośrednio na powierzchnię ściany, a ostateczne wykończenie stanowi najczęściej tynk cienkowarstwowy, płytki elewacyjne lub siding mocowany na specjalnie przygotowanym rusztowaniu,
• ściany trójwarstwowe, gdzie warstwa wewnętrzna zapewnia wytrzymałość, odporność na uszkodzenia, kolejna, czyli ocieplająca, gwarantuję izolację termiczną, a ostatnią stanowi elewacja, wykończona w praktycznie dowolny sposób, chroniąca ścianę przed wpływem czynników atmosferycznych. Ściana trójwarstwowa, mimo że najtrudniejsza i najbardziej kosztowna do wykonania, zapewnia najwyższą paroprzepuszczalność, odporność na przemarzanie, ogień i najlepiej nadaje się do budowy cieszących się coraz większym powodzeniem domów energooszczędnych.

Prawidłowy wybór materiału i technologii konstrukcji ścian przyszłego domu nie jest łatwy i najczęściej nie jesteśmy w stanie samodzielnie go dokonać. Dlatego lepiej zdać się w tej kwestii na specjalistów z firmy budowlanej, z której usług korzystamy, a ci na pewno wezmą pod uwagę nie tylko nasze wymagania czy potrzeby, ale i rzeczywiste warunki panujące w miejscu budowy.

Piotr Płucienniczak

49 lat, copywriter, który w miarę bezproblemowo przeszedł w życiu niejeden remont. Mimo że wiele prac budowlanych leży poza moim zasięgiem, to lubię zdobywać nową wiedzę z tej pasjonującej dziedziny i dzielić się nią z innymi. Mam nadzieję, że to, o czym piszę, okaże się przydatne i pozwoli pomóc w budowie domu Waszych marzeń, a wszelkie remonty nie będą Wam już straszne.