Decydując się na budowę domu jednorodzinnego, trzeba zawczasu zaplanować sposób odprowadzania z niego wszystkich nieczystości, co powinno zawsze odbywać się całkowicie bezpiecznie, bez ryzyka wycieków i zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Równie ważne jest oczywiście przestrzeganie wszystkich obowiązujących w tej kwestii przepisów, a za jakiekolwiek odstępstwa od nich grożą wysokie kary. W najbardziej komfortowej sytuacji są właściciele budynków przyłączonych zbiorczych sieci kanalizacyjnych, jednak kiedy jest to niemożliwe, konieczne staje się poszukiwanie alternatywnych rozwiązań, a zdecydowanie najlepszym są pojemne zbiorniki bezodpływowe, czyli znane wszystkim szamba.

Szambo – czym właściwie jest?

Definiując w możliwie najprostszy sposób pojęcie szamba, można powiedzieć, że jest to zbiornik o odpowiednio dobranym rozmiarze oraz pojemności, wkopany w ziemię na posesji i wykonany z mocnego, odpornego na uszkodzenia materiału. Najczęściej wykorzystuje się w tym celu lekkie, ale wytrzymałe tworzywa sztuczne oraz różne odmiany betonu i żelbetu. Każdy zbiornik sprzedawany jest zazwyczaj z kompletnym wyposażeniem dodatkowym, ułatwiającym jego montaż, a jaki wybierzemy, zależy już od osobistych preferencji. Zanim jednak podejmiemy błędną decyzję, warto wiedzieć, który model spełni wszystkie stawiane przed nim wymagania, zaspokajając również potrzeby domowników.

Szamba plastikowe – lekkie, tanie, ale nie do końca bezpieczne

Ten typ zbiorników jest produkowany z różnych odmian tworzyw sztucznych, najczęściej z polietylenu o dużej gęstości często łączonego z żywicami epoksydowymi, nadającymi mu większą wytrzymałość. Podobnie jak szamba betonowe, te plastikowe są dostępne w wielu wielkościach czy pojemnościach i tak samo umieszcza się je pod powierzchnią gruntu. W tym właśnie momencie wychodzi ich największa wada, chociaż przez wielu użytkowników uważana za zaletę, czyli stosunkowo niewielki ciężar. Z jednej strony na pewno ułatwia to transport zbiornika, który można przewieźć nawet na przyczepie samochodu osobowego oraz montaż i do umieszczenia go w wykopie nie potrzeba dźwigu lub podnośnika. Jednak wiele domów stoi w miejscach dużej aktywności wód gruntowych, więc istnieje poważne ryzyko przesunięcia takiego szamba, a nawet wypłukania go na powierzchnię, czego skutki będą trudne do usunięcia. Może to stanowić na tyle poważny problem, że mimo niskiej ceny takich zbiorników, zdecydowanie lepszym wyborem będzie solidniejsze betonowe szambo, które jest w stanie przetrwać każde, nawet ekstremalne warunki eksploatacji.

Szambo betonowe – solidne, trwałe i wytrzymałe na lata

Beton to materiał od dawna stosowany w budownictwie, który niejednokrotnie potwierdził swoją duża przydatność i mający liczne zalety, z jakimi z pewnością nie może się równać większość tworzyw sztucznych. Do produkcji szamb stosuje się przede wszystkim jego odmiany B25 oraz B40, nadające konstrukcjom najwyższą wytrzymałość, którą zwiększa również dodatek wielu substancji uszlachetniających oraz mocne zbrojenie. Do jego sporządzenia używa się wyłącznie stalowych prętów fi8 i f10, dzięki czemu zbiornik zaczyna przypominać monolit i staje niemal stuprocentowo odporny na szereg niekorzystnych czynników takich jak:

• uszkodzenia natury mechanicznej, o które nietrudno przy umieszczeniu szamba betonowego w newralgicznych miejscach na działce, pod parkingami czy drogą dojazdową, czyli wszędzie, gdzie działają na nie wyjątkowo duże siły nacisku. Nie zaszkodzą mu więc parkujące lub przejeżdżające bezpośrednio nad nim samochody, nawet ciężarowe. Tutaj właśnie duża masa zbiornika z betonu okazuje się zaletą i zawsze będzie pewnie spoczywał w ziemi, bez ryzyka przesuwania przez wspomniane wody gruntowe;
• procesy biologiczne, naturalnie zachodzące w glebie, gdzie dochodzi do rozwoju pleśni i grzybów, przed którymi ściany i pokrywę zbiornika zabezpiecza gruba warstwa specjalnej bitumicznej izolacji całkowicie odpornej na ich działanie;
• rdzewienie metalowego zbrojenia i erozję samego betonu, powodowaną przez agresywne substancje chemiczne, których pełne są przechowywane w zbiorniku ścieki;
• ryzyko wycieku, przed którym zabezpiecza nie tylko dodatkowa izolacja ścian, ale i szczelna, dokładnie dopasowana pokrywa, zamykająca szambo od góry. Jest ona wyposażona w kominki rewizyjne, umożliwiające kontrolę stanu napełnienia szamba oraz betonowe lub żeliwne włazy, ułatwiające jego opróżnianie. O tym musi pamiętać każdy właściciel domu, a wypompowywaniem niebezpiecznej zawartości powinny zająć się wyspecjalizowane w tym firmy dysponujące samochodami asenizacyjnymi do wywozu zanieczyszczeń ciekłych.

Szambo betonowe – kupuj razem z transportem i montażem

Jak widać na przykładzie powyższych zalet, jest to najkorzystniejsze rozwiązanie problemu domowych ścieków, praktycznie pod każdym względem przewyższające użycie zbiorników z tworzyw sztucznych. Wielu przyszłych nabywców martwi się jednak kwestią transportu zakupionego szamba, którego waga, w zależności od wielkości może wynosić nawet kilka, kilkanaście ton. Jego przewiezienie wymaga więc użycia specjalnych samochodów o dużej ładowności, którymi na szczęście dysponuje większość firm oferujących te praktyczne konstrukcje. Są one ponadto wyposażone w dźwigi lub podnośniki hydrauliczne HDS, dzięki którym każde szambo betonowe można szybko i sprawnie umieścić w przygotowanym dla niego wykopie. Oczywiście musi on być dokładnie dostosowany do rozmiaru zbiornika, z zachowaniem bezpiecznego odstępu 30 – 40 cm od brzegu wykopu do jego ścian, trzeba też pamiętać o zachowaniu właściwej głębokości, a kominki rewizyjne oraz włazy do opróżniania powinny wystawać co najmniej 50 cm nad powierzchnię gruntu.

Same prace podłączeniowe są również wykonywane przez specjalistów przysłanych przez sprzedawcę i sprowadzają się do przyłączenia do szamba wszystkich rur wodnych i kanalizacyjnych odprowadzających nieczystości z budynku oraz sprawdzenia szczelności tych połączeń. Przed zakupem warto też zasięgnąć opinii specjalistów np. znajomego hydraulika czy sprzedawcy w salonie producenta, którzy pomogą w doborze szamba idealnie dopasowanego do faktycznych potrzeb, jego pojemności do ilości przyszłych użytkowników.

Piotr Płucienniczak

49 lat, copywriter, który w miarę bezproblemowo przeszedł w życiu niejeden remont. Mimo że wiele prac budowlanych leży poza moim zasięgiem, to lubię zdobywać nową wiedzę z tej pasjonującej dziedziny i dzielić się nią z innymi. Mam nadzieję, że to, o czym piszę, okaże się przydatne i pozwoli pomóc w budowie domu Waszych marzeń, a wszelkie remonty nie będą Wam już straszne.