W poprzednim wpisie poświęconym ogrzewaniu domu jednorodzinnego przedstawiliśmy najpopularniejsze rodzaje paliwa, a w tym zajmiemy się wyborem konkretnego typu instalacji grzewczej. Można powiedzieć, że nie mamy tutaj zbyt dużego pola do popisu, a dwa najczęściej spotykane rozwiązania to tradycyjne grzejniki, czyli kaloryfery montowane na ścianie i nowoczesne ogrzewanie podłogowe. Każde z nich ma swoje wady i zalety, różnią się od siebie też sposobem montażu oraz ceną, często branym pod uwagę kryterium wyboru.

Grzejniki naścienne – zasada działania, zalety i wady

Nie da się ukryć, że większość właścicieli domów to tradycjonaliści, nielubiący zbyt dużo zmian i dlatego decydujący się najczęściej na klasyczne naścienne grzejniki, stanowiące ważny element domowej instalacji grzewczej. Działają one na zasadzie konwekcji, czyli ogrzewaniu chłodnego powietrza opływającego grzejnik, które unosząc się do góry, wydajnie podnosi temperaturę w danym pomieszczeniu. Specyfika tej metody ogrzewania polega na tym, że cieplej jest pod sufitem, a przy podłodze może utrzymywać się nieprzyjemny chłód.

Zanim jednak całkowicie zrezygnujemy z ich zastosowania, warto zapoznać się z zaletami tego rozwiązania, dzięki którym od dziesięcioleci są tak powszechnie używane do ogrzewania naszych domów i mieszkań. Jest ich, wbrew pozorom, naprawdę dużo, a najczęściej wskazywane przez użytkowników i specjalistów to:

• prosty, nieskomplikowany montaż, z którym można sobie spokojnie poradzić bez pomocy fachowca, polegający po prostu na zawieszeniu wybranego modelu na specjalnych mocowaniach i szczelne podłączenie go do istniejącej już instalacji. W przypadku awarii łatwo dokonać niezbędnych napraw, dzięki łatwemu dostępowi do najważniejszych elementów;
• duży wybór modeli pozwala je dopasować do stylu wykończenia wnętrza;
• niska cena, zdecydowanie mniejsza niż ogrzewania podłogowego;
• stosunkowo niska bezwładność cieplna, przede wszystkim dzięki zastosowanym materiałom, a trudne do nagrzania żeliwo zastąpiły obecnie stal oraz aluminium. Sam proces nagrzewania można również płynnie regulować przy pomocy załączonego termostatu, co sprzyja dużym oszczędnościom energii w sezonie zimowym;
• możliwość doboru mocy grzejnika dokładnie do rozmiarów danego pomieszczenia;
• wysoka wydajność cieplna, umożliwiające szybkie nagrzanie domu, praktycznie niezależnie od jego wielkości.

Wszystkie one z pewnością mogą wpłynąć na decyzję o zakupie, ale zanim pobiegniemy do sklepu, powinniśmy również poznać wady, niestety bardzo istotne:

• brak wspomnianej możliwości równomiernego rozkładu temperatury w pomieszczeniu, cieplej jest w jego górnej części, a chłodniej przy podłodze;
• duża ilość zajmowanego miejsca na ścianie, co często stwarza problemy z aranżacją, rozmieszczeniem innych elementów wyposażenia wnętrza. Dotyczy to praktycznie każdego modelu kaloryferów, pewne oszczędności będziemy mieli tylko przy zastosowaniu płaskich grzejników płytowych, lecz są one droższe od standardowych wersji żeliwnych;
• unoszący się w powietrzu kurz, co wynika z zasady działania grzejnika, ruchu powietrza wokół niego, unoszącego drobiny zanieczyszczeń i szybko brudzące się ściany.

Ogrzewanie podłogowe – nowocześniejsze, bardziej funkcjonalne rozwiązanie

Z tychże powodów wiele osób wybiera nowocześniejsze ogrzewanie podłogowe, którego zasada działania nie opiera się na zjawisku konwekcji, ale oddawania ciepła do otoczenia przez promieniowanie. Dzięki temu możliwy jest równomierny rozkład ciepła w pomieszczeniach, mający niezwykle korzystny wpływ na nasze zdrowie, kiedy najcieplej jest nam w stopy, a chłodniej przy głowie. Dodatkowo temperatura podłogi jest zawsze optymalna, nieprzekraczająca temperatury ciała człowieka. Są to dwie najważniejsze zalety, spośród innych wartych podkreślenia, takich jak:

• znacznie mniejsza ilość kurzu, nie ma tu bowiem takiego intensywnego ruchu powietrza, jak podczas konwekcji, nie dochodzi również do zjawiska przypiekania kurzu, skutkującego nieprzyjemnymi zapachami, dlatego ogrzewanie podłogowe jest szczególnie zalecane dla osób cierpiących na alergię;
• duże oszczędności zużycia energii, sięgające nawet 15 procent rocznie w porównaniu z tradycyjnymi grzejnikami naściennymi przy jednoczesnym pełnym zachowaniu tzw. komfortu cieplnego, czyli stanu, w którym nasz organizm znajduje się w stanie równowagi termicznej, nie odczuwając nadmiernego ciepła lub zimna;
• większa wilgotność w ogrzewanym pomieszczeniu, tworząca korzystny, zdrowy mikroklimat;
• ukrycie całej instalacji pod podłogą, co daje pełną swobodę urządzenia wnętrza, trzeba tylko pamiętać, że meble i dywany mogą zmniejszać wydajność grzewczą. W kuchni, gdzie meble są montowane zazwyczaj na stałe, można tak rozplanować instalację, aby omijała miejsca, gdzie je ustawimy.

Ogrzewanie podłogowe to z pewnością warta rozważenia alternatywa, ale jak wszystko, również ona ma wady, których wiele trzeba uwzględnić już na etapie projektowania budynku, pamiętając, że ten typ ogrzewania:

• uzyskuje najwyższą wydajność cieplną wyłącznie w dobrze ocieplonych budynkach, o jak najmniejszych stratach ciepła, które mogłoby uciekać przez źle zaizolowane ściany zewnętrzne lub stropy. Sporym ograniczeniem jest również maksymalna wysokość temperatury, do której możemy nagrzać podłogę, mieszczącej się w przedziale 29 – 34 stopnie, a wyższą mogłyby negatywnie odczuć nasze stopy;
• jest droższy zarówno w zakupie, jak i montażu. Wymaga to zatrudnienia wysokiej klasy specjalistów, tylko oni mogą zagwarantować odpowiednią jakość wykonania wszystkich prac i bezawaryjną eksploatację. Wszelkie zaniedbania w tej kwestii zemszczą się bardzo szybko, usunięcie awarii jest bardzo kosztowne i pracochłonne, wymagając praktycznie zawsze skucia sporej powierzchni wylewki. Kosztowne w zakupie są też same niezbędne urządzenia, szacunkowo trzeba za nie zapłacić o prawie 30 – 40 procent więcej niż za tradycyjne grzejniki;
• ogranicza ilość materiałów, jakie możemy wykorzystać do wykończenia podłogi, polecane są zwłaszcza ceramiczne, kamień lub terakota, dostosowane do tego panele PCV lub specjalnie dostosowane deski i klepki parkietowe. Niezalecane jest także przykrywanie podłogi puszystymi, grubymi dywanami, szczególnie wełnianymi, a jej wykończenie należy zaplanować dużo wcześniej, uwzględniając miejsce na wszystkie elementy instalacji;
• charakteryzuje się stosunkowo dużą bezwładnością cieplną, czyli powolnym nagrzewaniem się i równie wolnym stygnięciem. Wynika to z tego, iż przewody rozprowadzające ciepło są ułożone w dokładnie zaizolowanym stropie i nakryte grubą warstwą betonu, potrzebującego czasu do nagrzania. Jednak kiedy już się do końca nagrzeje, to z kolei długo pozostaje ciepły.

Piotr Płucienniczak

49 lat, copywriter, który w miarę bezproblemowo przeszedł w życiu niejeden remont. Mimo że wiele prac budowlanych leży poza moim zasięgiem, to lubię zdobywać nową wiedzę z tej pasjonującej dziedziny i dzielić się nią z innymi. Mam nadzieję, że to, o czym piszę, okaże się przydatne i pozwoli pomóc w budowie domu Waszych marzeń, a wszelkie remonty nie będą Wam już straszne.