Wiele osób, zwłaszcza żyjących w niewielkich mieszkaniach w bloku, na przepełnionych osiedlach, marzy o zamieszkaniu w domu jednorodzinnym, w cichej spokojnej okolicy, z dala od wielkomiejskiego zgiełku. Niestety, równie wiele osób boi się zmienić coś w swoim dotychczasowym życiu, a na drodze do upragnionego spokoju stają im liczne przeszkody, które na szczęście stosunkowo łatwo można ominąć. Jedną z nich jest niewątpliwie czas, jaki trzeba przeznaczyć na budowę wymarzonego domu, lecz wbrew powszechnie panującym opiniom, można ją ukończyć nawet w ciągu jednego roku.

Dlaczego tak trudno zdecydować się na budowę domu

Jest takie mądre powiedzenie, że „Marzenia to realne cele z odroczonym terminem realizacji”, w pewnym momencie życia nadchodzi więc czas, aby zacząć je urzeczywistniać i dotyczy to również budowy domu. Jednakże spora grupa ludzi poprzestaje tylko na marzeniach, bojąc się przejść od słów do czynów i tłumacząc swoje postępowanie łatwymi do obalenia argumentami:

Wysokimi kosztami budowy

Które, kiedy się nad tym dokładnie zastanowimy, tak naprawdę niekoniecznie muszą być wyższe niż cena mieszkania w bloku. Ostateczny koszt budowy zależy od wielu różnych czynników:

• wielkości przyszłego domu, metrażu jego powierzchni użytkowej;
• ilości kondygnacji, a nie zawsze jest nam potrzebne dodatkowe piętro i coraz częściej widzimy domy parterowe;
• tego, czy nas dom będzie podpiwniczony, a piwnica może zwiększyć koszty nawet o kilkadziesiąt procent. Na podniesienie kosztów wpływa również rodzaj garażu, który często warto zastąpić zadaszoną wiatą;
• bryły budynku, która powinna być jak najprostsza, bez zbędnych załamań czy innych komplikacji;
• rodzaju działki, w tym i jej lokalizacji, co ma istotny wpływ na przygotowanie do rozpoczęcia budowy, dojazdu z materiałami czy podłączenia niezbędnych mediów, przede wszystkim prądu i wody;
• zastosowanej technologii budowy, tradycyjnej murowanej z pustaków lub bloczków keramzytowych albo drewnianej konstrukcji szkieletowej;
• doboru materiałów wykończeniowych, takich jak podłogi, stolarka okienna i drzwiowa, rodzaj pokrycia dachowego.

Brakiem odpowiedniej ekipy budowlanej

To często przytaczany argument, lecz pragnę uspokoić przyszłych inwestorów, że nie wszyscy dobrzy fachowcy wyjechali z Polski. Ekipę specjalistów nadal można znaleźć, najlepiej wyspecjalizowaną firmę budowlaną, z którą podpiszemy umowę z wyszczególnionym zakresem prac. Ich wykonanie potwierdzi także faktura VAT, będziemy więc mieli potwierdzenie usługi, przydatne w razie jakichkolwiek problemów.

W Internecie ogłasza się wiele firm z branży budowlanej i czasami trudno jest sprawdzić ich wiarygodność. Warto więc zasięgnąć opinii rodziny lub znajomych, którzy budowali domy przed nami, a na pewno doradzą jakąś sprawdzoną, godną zaufania ekipę fachowców z prawdziwego zdarzenia.

Koniecznością załatwienia mnóstwa formalności

Niektórych przyszłych potencjalnych właścicieli domów jednorodzinnych w podmiejskiej dzielnicy czy nawet całkiem za miastem może zniechęcać także ilość formalności do spełnienia przed rozpoczęciem budowy. Zgadzam się, że jest ich dosyć sporo, lecz przy właściwej organizacji uda się je załatwić stosunkowo szybko, począwszy od wyboru i zakupu projektu domu, odpowiedniej działki, poprzez jej uzbrojenie, podłączenie mediów, aż po uzyskanie niezbędnych pozwoleń na budowę.

Lękiem przed wyprowadzeniem się z centrum miasta

Nie jest to tak błahy powód, jak początkowo może się wydawać. Mieszkając i przede wszystkim pracując w mieście, mamy po prostu wszędzie blisko, doskonały dostęp do niezbędnej dla życia infrastruktury handlowej czy usługowej. Komunikacja miejska ułatwi nam dojazd do pracy, a dzieciom do szkoły, z czym będzie większy problem, jeśli zamieszkamy na wsi lub chociaż na peryferiach miasta.

Dlatego trzeba się nad tym zastanowić, zrobić rodzinną „burzę mózgów”, uwzględniając argumenty każdego z jej członków. Jeśli rodzina wyrazi zgodę i pełne poparcie dla pomysłu budowy domu, to pozostanie tylko znalezienie alternatywnych środków komunikacji, po prostu kupno samochodu, czy nawet dwóch i podział obowiązku dowozu swoich pociech. Najbliżsi szybko docenią uroki spokojnego życia, ciszy, zabaw w ogrodzie i odpoczynku na przydomowym tarasie.

Budowa domu w rok – od czego należy ją zacząć

Powiedzmy sobie szczerze, że mimo wyeliminowania powyższych wątpliwości, cały czas nurtuje nas jeszcze jedna, jaką niewątpliwie jest długi czas budowy typowego domu jednorodzinnego, praktycznie niezależnie od technologii, w jakiej chcemy go postawić. Nie ma co się jednak ponownie zniechęcać, tylko czas zakasać rękawy, a jeśli prawidłowo zaplanujemy kolejność załatwiania formalności i wykonania prac, to uda się je skończyć w ciągu roku.

Ktoś może od razu zaoponować, że w polskich warunkach jest to niemożliwe, jednakże może się to udać, jeśli będziemy przestrzegali następującej kolejności tego, co mamy zrobić, zanim wprowadzimy się do nowego lokum. Zakładamy oczywiście, że budujemy dom w tradycyjnej technologii murowanej, uważanej za prostszą i niewymagającej zatrudnienia fachowców znających się na technologii drewnianej szkieletowej, o których wciąż jeszcze jest trudno w naszym kraju. Oto co po kolei musimy zrobić:

1. Kupno działki budowlanej

Nie jest to proste, lecz podejrzewam, że każdy ma już coś upatrzonego, kawałek ziemi w miejscu, które szczególnie przypadło nam do gustu. Oczywiście nie może to być przypadkowa działka, ale przeznaczona właśnie pod budowę domu. Ten etap określamy jako wstępny, nie zaliczamy go do tego roku, jaki sobie wyznaczyliśmy, chociaż jest niezwykle istotny. Przed rozpoczęciem prac należy przygotować, czyli „uzbroić” działkę, doprowadzić do niej media i miejsce, w którym będziemy mogli bezpiecznie przechowywać materiały budowlane.

2. Sprawdzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Co musimy zrobić jeszcze przed zakupem działki, a plan zagospodarowania przestrzennego, nazywany w skrócie MPZP przekazuje przyszłym właścicielom domów czy inwestorom niezwykle istotnie informacje, takie jak:

• przeznaczenie gruntu, który chcemy kupić, czy nadaje się pod zabudowę mieszkaniową, jednorodzinną, czy też jest tylko przeznaczony do postawienia budynków usługowych lub przemysłowych;
• określenie minimalnej wielkości działki budowlanej i jaką jej część może zajmować budynek mieszkalny;
• sposób postawienia domu, czy może być wolno stojący, czy też dozwolona jest np. wyłącznie zabudowa szeregowa albo bliźniacza;
• ilość kondygnacji budynku, czyli ilość pięter i jego wysokość;
• inne informacje o wyglądzie przyszłego domu, rodzaju dachu, w tym kącie jego nachylenia, kolorystyce, także elewacji czy nawet dozwolonej bryle budynku;
• sposób doprowadzenia mediów, wody, prądu i ewentualnie gazu.

3. Ewentualne wystąpienie o warunki zabudowy

Jeden z dłuższych etapów w naszym napiętym planie, mogący potrwać nawet 2 miesiące. Decyzja o indywidualnych warunkach zabudowy jest wydawana w sytuacji, kiedy dla danego obszaru nie istnieje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W decyzji znajdują się praktycznie te same informacje, bez których nie będziemy mogli rozpocząć pracy.

4. Kupno projektu domu

Celowo użyłem słowa kupno, mimo że sporządzenie indywidualnego projektu domu można zlecić profesjonalnego pracowni architektonicznej. W takim przypadku na projekt trzeba będzie poczekać dłużej i raczej nie zmieścimy się w założonych 12 miesiącach, w których trakcie chcemy ukończyć budowę. Na szczęście bez większych problemów kupimy gotowy projekt domu o dowolnej wielkości, ale przed zakupem konkretnego należy sprawdzić, czy odpowiada warunkom zabudowy lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

5. Zgłoszenie budowy lub wystąpienie o pozwolenie na nią

Wprowadzone w tym roku przepisy mówią, że domy o powierzchni do 70 m2 można stawiać bez konieczności zdobycia zezwolenia na budowę. Zastanówmy się jednak, czy taka powierzchnia, jak przeciętnego mieszkania w bloku, wystarczy dla wieloosobowej rodziny. Przecież celem budowy domu jest poprawa swoich warunków życiowych, co wiąże się z budową większego domu.

W tym przypadku zezwolenie będzie niezbędne zezwolenie na budowę, które zdecydowanie trzeba uzyskać przed rozpoczęciem sezonu i prac budowlanych, a na zezwolenie czeka się nawet ponad 2 miesiące. Wniosek składamy w odpowiednim wydziale Urzędu Miasta, Gminy lub Starostwa Powiatowego, dołączając do niego wszystkie wymagane przepisami dokumenty.

Budowa domu w rok – zalecane etapy i czas wykonania prac

Działka kupiona i przygotowana do budowy, media podłączone, zezwolenie uzyskane, następnym krokiem jest zakup wszystkich niezbędnych materiałów, zatrudnienie ekipy godnych zaufania fachowców. Kiedy to wszystko mamy już za sobą, to czas zabrać się do pracy, a tę specjaliści także radzą poradzić na kilka następujących po sobie etapów.

Trzeba będzie jednocześnie niezwykle ściśle przestrzegać założonych ram czasowych, jeśli rzeczywiście chcemy postawić dom w jeden rok. Poszczególne etapy pracy rozłożone w czasie wyglądają następująco:

Etap 1 – stan zerowy

Zanim zaczniemy właściwą budowę, czyli stawianie ścian, musimy zrobić kilka niezbędnych rzeczy, aby w ogóle móc ją rozpocząć:

• ogrodzić teren działki, na początek ogrodzeniem tymczasowym np. siatką, chroniąc go w ten sposób przed wejściem osób niepowołanych;
• dokładnie wytyczyć lokalizację przyszłego budynku, co jest zadaniem dla wykwalifikowanego geodety prawidłowo odczytującego plany działki;
• wylać ławę fundamentową stanowiącą solidną podstawę domu i nadającą jego konstrukcji wymaganą stabilność, trzeba również odizolować ją od gruntu, zabezpieczając podziemną część budynku przed niszczącym działaniem wilgoci i czynników biologicznych, grzybów oraz pleśni;
• rozplanować przebieg niezbędnych instalacji, przede wszystkim wodnej i kanalizacyjnej w tej części domu.

Etap 2 – stan surowy

Każdy etap budowy musi zostać odebrany przez inspektora nadzoru oraz potwierdzony stosownym wpisem dokonanym przez kierownika budowy prowadzącego dziennik budowy. Kiedy osiągnęliśmy stan zerowy to przechodzimy do wykonania następnych prac:

• dostarczenia na plac budowy niezbędnych materiałów i odpowiedniego ich zabezpieczenia;
• postawienia konstrukcji ścian zewnętrznych i wszystkich kominów;
• wylania betonowych stropów oddzielających poszczególne kondygnacje i zrobienia schodów, betonowych lub drewnianych;
• wykonania więźby dachowej, pokrycia dachu oraz rynien, co zlecamy fachowcowi o kwalifikacjach ciesielskich i dekarskich, dobierając jednocześnie najlepsze, wysokiej jakości materiały.

Etap 3 – instalacje i kładzenie tynków

Chcąc ukończyć budowę domu w ciągu jednego roku, na dwa pierwsze etapy przeznaczamy 3 miesiące, robiąc po nich tyle samo przerwy. W tym czasie budynek stabilizuje się, schnie i dopiero wtedy możemy przystąpić do następnego etapu, także trwającego 3 miesiące, w którym czeka nas:

• montaż przewodów instalacji elektrycznej i źródeł światła;
• zamontowanie rur doprowadzających wodę do kuchni i łazienki, ale jeszcze bez baterii i innych urządzeń sanitarnych;
• położenie wszystkich tynków na ścianach i sufitach;
• zamontowanie parapetów okiennych
• wylanie posadzek, przygotowujące je do położenia właściwych podłóg.

Etap 4 – prace wykończeniowe i urządzenie domu

Po etapie trzecim także musimy robić miesiąc przerwy, niezbędny, aby wyschły wszystkie tynki i wylane posadzki. Potem przechodzimy do ostatniego etapu, na który przeznaczamy kolejne 3 miesiące i po jego zakończeniu będziemy mogli wprowadzić się z rodziną do naszego nowego domu. Etap ten obejmuje:

• zamontowanie stolarki okiennej i drzwiowej, w tym zewnętrznych drzwi antywłamaniowych oraz wybranej bramy garażowej;
• zamontowanie rur doprowadzających ogrzewanie do każdego pomieszczenia, pieca CO albo wydajnego systemu elektrycznego ogrzewania podłogowego;
• ocieplenie ścian zewnętrznych np. styropianem i ich otynkowanie;
• wykończenie powierzchni podłóg, położenie na nich desek lub paneli;
• ewentualne podłączenie betonowego szamba, jeśli z różnych przyczyn budynek nie może być podłączony do zbiorczej sieci kanalizacyjnej;
• położenie płytek na ścianach i podłogach w kuchni oraz w łazience, montaż wszystkich baterii, umywalki, wanny lub kabiny prysznicowej, kompaktu WC i zlewozmywaka w kuchni;
• pomalowanie ścian wewnętrznych lub położenie na nich tapet, pomalowanie elewacji budynku;
• wstawienie mebli i innego niezbędnego wyposażenia;
• uporządkowanie terenu wokół domu, urządzenie ogrodu.

Jeśli zrobimy to wszystko, możemy się już wprowadzać, ale jak widać, jest to bardzo napięty plan, praktycznie niepozwalający na żadne błędy czy opóźnienia. Niestety zdarzają się one bardzo często, dlatego lepiej poświęcić trochę więcej czasu na budowę niż jeden rok i mieć pewność, że wszystkie prace zostały wykonane prawidłowo, bez konieczności dokonywania żmudnych i kosztownych poprawek.

Piotr Płucienniczak

49 lat, copywriter, który w miarę bezproblemowo przeszedł w życiu niejeden remont. Mimo że wiele prac budowlanych leży poza moim zasięgiem, to lubię zdobywać nową wiedzę z tej pasjonującej dziedziny i dzielić się nią z innymi. Mam nadzieję, że to, o czym piszę, okaże się przydatne i pozwoli pomóc w budowie domu Waszych marzeń, a wszelkie remonty nie będą Wam już straszne.