O zaletach mieszkania w domu jednorodzinnym, zwłaszcza w porównaniu z typowym mieszkaniem w bloku, napisano już całe tomu. My również nie będziemy z nimi polemizować, chociaż parę wad takiego rozwiązania dałoby się wykazać. Jednakże nie da się zbagatelizować zamieszkania z dala od wielkomiejskiego zgiełku, smogu i hałasu, w cichej, spokojnej peryferyjnej dzielnicy albo całkiem za miastem, w otoczeniu zieleni. Wiele osób, które się na to decydują, staje przed zupełnie innym dylematem, jaki dom wybudować, piętrowy czy parterowy z poddaszem i który z nich spełni stawiane przed nim wymagania.

Wybieramy wielkość domu – na co zwrócić uwagę?

Budowa domu, niezależnie od technologii, w jakiej będziemy go stawiać, tradycyjnej murowanej czy drewnianej szkieletowej, na pewno nie jest prostym zadaniem i należy się wcześniej odpowiednio do tego przygotować. Trzeba przy tym wziąć pod uwagę wiele istotnych kwestii, a jedną z najważniejszych będzie dopasowanie wielkości domu do potrzeb swoich i rodziny, jeśli ją posiadamy.

Trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć, jak duży musi być dom, aby zapewnić nam właściwy komfort życia, nie narażając nas jednocześnie na wysokie koszty jego utrzymania. Możemy jednak sami i to ze sporą dokładnością określić optymalną wielkość przyszłego domu, biorąc pod uwagę potrzeby każdego członka rodziny. Sumując metraż pomieszczeń, jakie będą zajmowali, z metrażem tych, które są używane wspólnie, czyli kuchni, łazienki, holu, jadalni i salonu, otrzymujemy powierzchnię użytkową naszego przyszłego lokum.

Ktoś mógłby oczywiście zaprotestować, twierdząc, że nie da się oszacować wielkości pokoi dla poszczególnych domowników czy przestrzeni wspólnej. Śpieszę jednak z wyjaśnieniem, że się da, a typowy, powszechnie stosowany metraż dla tych pomieszczeń powinien wynosić:

• pokoje dla dzieci – od 10 do 12 metrów kwadratowych;
• sypialnia rodziców – od 12 do 5 metrów kwadratowych;
• salon – do 30 metrów kwadratowych, jeśli jest połączony z jadalnią;
• kuchnia – 10 metrów kwadratowych, co zapewnia komfort jej użytkowania;
• wspólna łazienka – od 5 do 7 metrów kwadratowych;
• łazienka dla gości – od 3 do 5 metrów kwadratowych;
• pokój gościnny – do 10 metrów kwadratowych;
• pomieszczenia gospodarcze, pralnia, spiżarnia, garderoba – razem od 12 do 5 metrów kwadratowych.

Dom piętrowy czy parterowy – na który się zdecydować?

Kwestię wyboru wielkości przyszłego domu mamy już rozwiązaną i jak widać, optymalny jego metraż waha się od 100 do 150 metrów kwadratowych. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby wybudować większy, warto jednak przedtem zastanowić się, czy taka olbrzymia powierzchnia mieszkalna naprawdę jest nam potrzebna i czy będziemy w stanie ponieść koszty jej utrzymania.

W tym momencie musimy rozwiązać także nasz tytułowy problem, zdecydować, czy zbudujemy dom piętrowy, czy zdecydujemy się na budynek parterowy, ewentualnie posiadający niewielkie, użytkowe poddasze. Oba rozwiązania mają swoich zagorzałych zwolenników i przeciwników nieustannie przerzucających się argumentami na forach dyskusyjnych poświęconych tej tematyce. My jednak po prostu przedstawimy zalety oraz wady każdego z nich, ostateczną decyzję pozostawiając inwestorom i przyszłym właścicielom takich domów.

Dom piętrowy – jakie są wady i zalety jego budowy?

Jeśli spojrzymy na statystyki budownictwa jednorodzinnego w naszym kraju, to z pewnością zauważymy, że od wielu lat niezmienną popularnością cieszą się domy piętrowe, najczęściej budowane. Wpływ na taki stan rzeczy ma wiele czynników, spośród których jednym z najważniejszych jest koszt zakupu działki budowlanej.

Nie da się ukryć, że ceny gruntów przeznaczonych pod zabudowę z roku na rok rosną, kupujemy więc mniejsze działki i chcemy maksymalnie wykorzystać ich powierzchnię. Stawiamy więc na nich przeważnie domy mające co najmniej jedno piętro, zwłaszcza gdy mamy dużą, wieloosobową rodzinę, a każdy chce mieć własny pokój.

Zalety domu piętrowego

Zalet takiego rozwiązania jest całkiem sporo, a specjaliści od rynku nieruchomości wskazują przede wszystkim na:

• mniejszy przekrój poziomy budynku, bardziej zwartego, który można lepiej zlokalizować na niewielkiej działce;
• mniejsze koszty opłat ponoszonych za ogrzewanie w miesiącach zimowych, także wynikające ze zwartej bryły domu;
• skuteczniejsza izolacja termiczna budynku, którą wykonamy taniej, a zużycie potrzebnych do tego materiałów będzie niższe niż przy domach parterowych;
• podział domu na dwie odrębne strefy, prywatną na piętrze, a znajdujące się tam pokoje domowników są zazwyczaj dostępne tylko dla nich oraz ogólnodostępną na pierwszej kondygnacji budynku, gdzie wypoczywa cała rodzina, mieści się kuchnia, jadalnia i przyjmuje się gości. Na tym poziomie powinno się również urządzić pokój lub pokoje gościnne;
• piętro i prowadzące na nie schody dają ciekawsze możliwości urządzenia wnętrza. Możemy to zrobić w dowolnym stylu, rustykalnym z użyciem tradycyjnych schodów drewnianych, skandynawskim lub industrialnym, kiedy zastosujemy schody metalowe albo stanowiące połączenie tego materiału np. z hartowanym szkłem;
• balkon lub taras na piętrze, pełniące nie tylko funkcję praktyczną, lecz przy odpowiednim projekcie i wykonaniu stanowiący także ozdobę elewacji domu;
• niższe koszty wykonania fundamentów budynku zajmującego mniejszą powierzchnię na działce. Tak samo niższe koszty wygeneruje poszycie dachu, także o mniejszej powierzchni oraz niezbędne instalacje, wodna, kanalizacyjna i gazowa;
• idealne rozwiązanie dla wspomnianej większej rodziny, nawet wielopokoleniowej. Kiedy któreś z dzieci postanowi założyć własną rodzinę, to można na piętrze zrobić dla niej osobne, w pełni wyposażone mieszkanie, nawet z oddzielnym wejściem;
• skuteczniejsze oświetlenie domu, wpuszczenie do niego większej ilości światła dziennego przez okna zamontowane w dachu.

Wady domu piętrowego

Zalety mogą stanowić wystarczającą zachętę, aby rozpocząć budowę domu piętrowego, ale zanim się za to zabierzemy, musimy poznać jego wady, co może mieć wpływ na nasz ostateczny wybór. Najważniejsze, jakie trzeba uwzględnić, to:

• nierównomierne nagrzewanie się pomieszczeń na poszczególnych kondygnacjach, parter zawsze nagrzewa się szybciej niż piętro, z kolei w lecie panuje tam wyższa temperatura ze względu na nagrzewanie się powierzchni dachu;
• niebezpieczeństwo wiążące się z korzystaniem ze schodów, stanowiących jednocześnie poważną przeszkodę dla osób niepełnosprawnych lun w podeszłym wieku, często niemożliwą do sforsowania;
• utrata sporej części powierzchni użytkowej, którą zajmą właśnie schody i ewentualna klatka schodowa;
• wyższe koszty budowy, z wyjątkiem wspomnianych fundamentów, wynikające z konieczności postawienia wyższych ścian oraz stropu oddzielającego kondygnacje, większego zużycia materiałów budowlanych i zatrudnienia odpowiednich fachowców;
• problemy z codziennym użytkowaniem, konieczność sprzątania większej powierzchni, a ewentualne wynajęcie firmy sprzątającej generuje kolejne wysokie koszty utrzymania.

Dom parterowy – jakie są wady i zalety jego budowy?

Spacerując ulicami naszych miast, z pewnością zauważamy stale rosnącą ilość domów składających się tylko z jednej kondygnacji. Domy parterowe powoli doganiają lidera, chociaż do ich postawienia wymagana jest większa posesja, co jednak nie jest wymogiem, ponieważ coraz więcej domków parterowych ma powierzchnię typowego mieszkania, nieprzekraczającą 100 metrów kwadratowych.

Zalety domu parterowego

W kwestii zalet ten rodzaj domów także ma się czym pochwalić, co może stanowić zachętę do ich budowy, przede wszystkim takimi jak:

• niższe koszty budowy domu o powierzchni mniejszej niż 150 metrów kwadratowych, w przeciwnym wypadku mogą one wzrosnąć w wyniku rozmiarów fundamentu, powierzchni dachu i zakupu niezbędnych do tego materiałów;
• fundamenty i ściany konstrukcyjne mogą mieć mniejszą nośność, nie są bowiem obciążane ciężkim stropem i dodatkowym piętrem;
• szybszy czas budowy oraz mniejsze skomplikowanie konstrukcji budynku minimalizujące ryzyko popełnienia błędów rzutujących na jego stabilność i wytrzymałość;
• idealne rozwiązanie dla rodzin z dziećmi, mniejsze ryzyko wypadków związane z brakiem schodów prowadzących na wyższą kondygnację, co ułatwia też poruszanie się po domu osobom starszym i niepełnosprawnym. Brak schodów oznacza również łatwy dostęp do wszystkich pomieszczeń;
• ciekawsza bryła budynku, mogąca mieć niekonwencjonalny kształt, nie tylko prostokąta lub kwadratu;
• możliwość zrobienia wyjścia z salonu czy którejś z sypialni prosto na taras prowadzący do ogrodu stanowiącego jakby przedłużenie danego pomieszczenia;
• stała temperatura panująca w większości pomieszczeń, brak ciągle wychładzającego się piętra;
• lepsze wygłuszenie budynku, prostsze zamontowanie niezbędnej izolacji akustycznej, a każde pomieszczenie można wygłuszać niezależnie od innych;
• mniejsze koszty urządzenia wnętrza, zakupu mebli i pozostałego wyposażenia.

Wady domu parterowego

Niestety, również dom parterowy nie jest wolnych od pewnych wad, z których wiele można uznać za istotne, mogące zadecydować jednak o wyborze budynku piętrowego. Najważniejsze, jakie koniecznie trzeba poznać, to:

• bardziej rozległa bryła budynku powoduje konieczność zakupu większej i jednocześnie o wiele droższej działki budowlanej, a domu parterowego nie można zbudować na terenie spadzistym, o dużym kącie nachylenia powierzchni;
• wyższe koszty przygotowania działki do rozpoczęcia budowy;
• trudności z właściwym rozplanowaniem wnętrza, przede wszystkim z poprowadzeniem bezkolizyjnych ciągów komunikacyjnych na jednym poziomie;
• koszty ogrzewania wyższe niż domu piętrowego, generowane przez większą powierzchnię dachu oraz ścian zewnętrznych, można spróbować je nieco zmniejszyć, montując większe okna po nasłonecznionej stronie budynku, dzięki czemu będzie dodatkowo ogrzewany promieniami słońca;
• kosztowny zakup pokrycia dachowego, jeśli powierzchnia domu znacznie przekracza zalecane 100 – 150 metrów, a rozległa konstrukcja dachu może utrudniać usuwanie z niego zalegającego śniegu;
• w wielu lokalizacjach, gdzie chcemy kupić działkę, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego wykluczają budowę domów parterowych, zezwalając tylko na budynki piętrowe;
• trudności z podziałem domu na dwie wspomniane odrębne strefy, dzienną i nocną;
• problemy z dostępem światła dziennego do wszystkich pomieszczeń, zwłaszcza tych położonych w samym centrum budynku, gdzie nie ma okien;
• kłopoty z zachowaniem odpowiedniego poziomu prywatności, montaż dużych okien powoduje, że wnętrze domu jest bardziej widoczne dla osób niepowołanych.

Zanim podejmiemy ostateczną decyzję, jaki dom chcemy zbudować, parterowy czy piętrowy, zapoznajmy się z powyższymi informacjami i dokładnie je przeanalizujmy. Możemy również zasięgnąć fachowej opinii biura architektonicznego, w którym kupimy projekt, a równie dobrym pomysłem jest też porozmawianie z osobami mieszkającymi w obu typach domów.

Piotr Płucienniczak

49 lat, copywriter, który w miarę bezproblemowo przeszedł w życiu niejeden remont. Mimo że wiele prac budowlanych leży poza moim zasięgiem, to lubię zdobywać nową wiedzę z tej pasjonującej dziedziny i dzielić się nią z innymi. Mam nadzieję, że to, o czym piszę, okaże się przydatne i pozwoli pomóc w budowie domu Waszych marzeń, a wszelkie remonty nie będą Wam już straszne.